Ga naar inhoud

‘Veel jongeren hebben geen idee welke deuren er allemaal open kunnen.’

‘Veel jongeren hebben geen idee welke deuren er allemaal open kunnen.’

Werkers op Zuid: Reggery Gravenbeek, filmmaker en voorlichter

 

Dagelijks werken de partners van het NPRZ om het op Zuid beter te maken voor de huidige en de nieuwe bewoners. Deze serie portretteert de mensen die zich inzetten voor een sterker Zuid. Deze keer: Reggery Gravenbeek, die met zijn films, lezingen en Ruwe Diamant Award jongeren behoedt voor het pad dat hijzelf op 18-jarige leeftijd in sloeg.

Het verhaal van Reggery Gravenbeek is er een die je doet sidderen. Hij groeide op in Rotterdam-Zuid en had een prima jeugd vol straatvoetbal en busjetrap. Op school deed hij het prima. Alles ging goed, tot hij rond zijn achttiende op straat werd neergestoken en de wetten van de straatcultuur hem in de richting van eerherstel stuurden. Voor hij het wist zat hij diep in de criminaliteit, raakte hij betrokken bij een schietpartij en belandde hij voor zeven jaar achter de tralies. Halverwege zijn gevangenisstraf besloot hij: als ik vrij kom, ga ik iets doen met mijn verhaal. Hij maakte een film, De Druk, die laat zien hoe makkelijk een jongere in de criminaliteit kan belanden. De film wordt op scholen vertoont, en Gravenbeek geeft door heel het land lezingen om jongeren een ander toekomstperspectief voor te houden.

Team Enkelband
‘Wat ik heb meegemaakt, maken heel veel jongeren mee,’ zegt Gravenbeek, roerend in zijn thee met muntblaadjes in Café Lisa aan het Zuidplein. ‘Je bent een jaar of achttien, je zit in een fase waarin niemand grip op je heeft. Als je dan niet je eigen keuzes maakt, maar je laat leiden door wat anderen vinden, dan kan het goed mis gaan. Toen ik vast zat, dacht ik: waarom begrijpt niemand wat mij overkomen is? Zo voelt het nog steeds, het is me overkomen.’ Toen Gravenbeek uit de gevangenis ontslagen werd, kwam hij in contact met een oude vriend, Martin Miles. ‘Martin vertelde wat hij deed met Team Enkelband. Dat hij ex-gedetineerden hielp om terug te komen in de maatschappij. Hij wilde mij erbij. Ik raakte geïnspireerd: als híj wat van zijn leven kon maken, dan kon ik het ook.’

Van drugsdealer naar filmmaker
Gravenbeek begon met het geven van lezingen op scholen. Over de druk die vanuit de criminele wereld op je uitgeoefend kan worden, en wat de consequenties kunnen zijn van verkeerde keuzes in je leven. Hij kwam in contact met artiest Y.M.P. ,die hij vertelde over zijn ideeën voor een film. Die wees hem door naar cultuurscout Kaboul Vemijs, die meteen enthousiast was en wel wilde helpen om het project van de grond te krijgen. Dat lukte: in 2017 ging De Druk in première. De film, die waarschuwt voor de gevolgen van ‘het verkeerde pad’, is inmiddels op talloze scholen vertoond. Ook op gerechtsopleidingen, in jeugdgevangenissen en op het Openbaar Ministerie wordt De Druk gebruikt als voorlichtingsmateriaal.

Ruwe Diamanten
Tijdens de schoolbezoekjes merkt Gravenbeek dat jongeren tegen hem opkijken. ‘Ze zien me als die jongen van de straat die het- tussen aanhalingstekens - gemaakt heeft als filmmaker. Alsof ik iets onmogelijks gepresteerd heb. Dat komt omdat zij geen idee hebben welke deuren er allemaal open kunnen. Dat is logisch, ik wist het ook niet! Daar wilde ik wat aan doen. Zo is het idee voor de Ruwe Diamant Award ontstaan, een prijs voor jong talent op Zuid. Tijdens een show in Theater Zuidplein presenteren jongeren hun talent aan publiek, en ik zorg dat daar ook cultuurfondsen, coaches en mensen van Codarts enzo bij zijn, in de hoop dat er mooie dingen kunnen ontstaan. Er is nu één editie geweest. De eerste prijs ging naar straatvoetballer Sharif. Toen die de uitslag hoorde, kon hij het niet geloven. ‘Ik win nooit iets,’ zei hij. Dat raakte me diep in mijn ziel.’

Gillen om aandacht
Inmiddels is Gravenbeek 34. Hij woont nog steeds op Zuid maar zijn leven is compleet veranderd sinds hij uit de gevangenis is. Hij heeft een zoon van inmiddels vijf, hij leert Chinees, hij reist met Team Enkelband het land door, werkt aan een volgende editie van de Ruwe Diamant Award en is bezig met een volgende film. ‘Waar die over gaat? Over die groepen jongeren van Zuid die steeds negatief in het nieuws komen,’ zegt Gravenbeek. ‘Je weet wel, die elkaar steken enzo. Ik weet: die jongens gillen om aandacht. Het is leuk dat er allemaal luxe flats in hun wijk worden gebouwd, maar de buurthuizen worden wegbezuinigd. En waar moeten zij naartoe?’
Gravenbeek heeft nooit overwogen ergens anders te gaan wonen, toen hij vrij kwam. ‘Zuid is mijn thuis. Mijn wijk heeft me gevormd tot wie ik nu ben. En ook al wordt Zuid altijd afgeschilderd als het lelijke stiefkindje van Rotterdam, als je hier woont is het anders. Bovendien heeft Zuid mij nodig, zo voelt dat nu.’